Możliwość powiększenia rozmiaru czcionki i wersja kontrastowa nie wystarczą, aby spełnić normy dostępności. Zapewnienie dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych oznacza spełnienie zasad międzynarodowych wytycznych Web Content Accessibility Guidelines (WCAG).
Podstawą tych zasad jest dążenie do spełnienia czterech kryteriów, które dają pewność, że osoby o różnych rodzajach niepełnosprawności, korzystające bądź niekorzystające z narzędzi wspierających ułatwiających im dostęp do informacji w postaci elektronicznej, będą mogły dotrzeć do prezentowanych treści. Te cztery kryteria to:
- funkcjonalność – czyli wymaganie, by prezentowana informacja była w pełni dostępna za pomocą klasycznych metod, ale również możliwa do odczytania w całości przy użyciu różnych narzędzi wspomagających;
- kompatybilność – oznacza, że sposób prezentowania informacji powinien być zaprojektowany i wykonany tak, by umożliwiał współpracę z jak największą liczbą terminali użytkownika i narzędzi wspierających;
- postrzegalność – czyli prezentowanie informacji w sposób umożliwiający postrzeganie jej za pomocą różnych zmysłów;
- zrozumiałość – oznacza, że wszelkie prezentowane informacje oraz sposoby dotarcia do nich powinny być zrozumiałe dla każdego użytkownika.
Te same wymagania stawia przed instytucjami publicznymi Ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Zgodnie z ustawą dostępność cyfrowa oznacza zgodność z wymaganiami WCAG 2.1. AA określonymi w Ustawie.
Dla kogo tworzymy dostępne strony WWW? Czy są to tylko osoby niewidome i niedowidzące?
Problemy z korzystaniem ze stron lub z aplikacji internetowych mają osoby z dysfunkcjami wzroku, korzystające z czytników ekranu lub programów do powiększania tekstu, ale też osoby z dysfunkcją narządu słuchu, które nie mogą korzystać na przykład z materiałów wideo, jeśli te nie są przystosowane do potrzeb osób niesłyszących.
Na utrudnienia na stronie mogą trafić także osoby z dysfunkcjami narządu ruchu, poruszające się po stronie internetowej wyłącznie za pomocą myszki lub tylko za pomocą klawiatury, a także osoby z zaburzeniami poznawczymi, jeśli teksty na stronie pisane są wyjątkowo trudnym językiem. W podobnej sytuacji są również osoby z innymi niepełnosprawnościami, a także ludzie starsi, słabiej wykształceni lub po prostu mający mało czasu na dotarcie do informacji.
Czy istnieją narzędzia, które pomagają spełnić wytyczne WCAG? Gdzie mogę znaleźć informacje o dostępności cyfrowej?
Na etapie projektowania serwisu internetowego istotne jest uwzględnienie wymogów WCAG oraz bieżące monitorowanie ich spełniania podczas realizacji całego projektu.
W przypadku działających stron WWW pierwszym elementem procesu oceny dostępności powinno być badanie przeprowadzone za pomocą automatycznych walidatorów, które pomogą ocenić ogólny poziom dostępności serwisu. Automatyczne narzędzia mogą podpowiedzieć, w jakim miejscu są problemy, jednak nie są w stanie znaleźć wszystkich błędów.
Pełen obraz pozwoli uzyskać audyt dostępności, który obejmuje testy automatyczne z użyciem wybranych walidatorów oraz testy ręczne przeprowadzone zarówno przez doświadczonego testera, jak i użytkowników niepełnosprawnych. Audyt jest zakończony raportem wskazującym, jakie błędy w zakresie dostępności serwisu należy usunąć. Po zmianach, proces walidacji jest powtarzany dla potwierdzenia prawidłowości wprowadzonych zmian.
Praca nad dostępnością serwisu nie kończy się nigdy, dlatego bardzo ważne jest przeszkolenie pracowników, którzy go tworzą. To na nich spoczywa ciężar tworzenia treści pisanych przystępnym i zrozumiałym językiem oraz dokumentów w formie, która jest dostępna dla wszystkich użytkowników Internetu.